می‌توان برای وکیل انتخابی حد و مرزی مشخص کرد که در چه زمینه‌ای اجازه وکالت از طرف موکل دارد و در چه زمینه‌ای خود شخص باید برای آن کار حضور داشته باشد. علاوه بر مسئله تخصص و دانش حرفه ای ، برخورداری از صلاحیت های اخلاقی توسط وکلا ضروری است . فرض بر این است که وکلای دارای پروانه سوگند خورده اند که شرافت و اخلاق را در حیطه کاری خود رعایت دارند ؛ بنابراین قطعا هستند وکلایی که هرگز وجدان کاری را قربانی منافع شخصی خود نکرده و به بهترین وجهی از موکل خود دفاع کرده و برای عدالت و کشف حقیقت در پرونده کوشاتر هستند . در مواردی به کار می‌رود که شخصی، وکیل خود را انتخاب و با انعقاد قرارداد وکالت از او می‌خواهد وکالت او را برای دفاع از حقش در مراجع قضایی بر عهده بگیرد.
منظور از داشتن حق توکیل آن است که وکیل می‌تواند برای انجام موضوع قرارداد وکالت به فرد دیگری وکالت بدهد و فرد دیگری را وکیل کند. به عبارت دیگر، در یک قرارداد وکالت که می تواند از نوع کاری و یا وکالت دعاوی باشد، به فردی که صاحب حق و یا صاحب اختیار است، موکل گفته می شود. به خاطر داشته باید، موکل می بایست حق استفاده از یک حق را داشته باشد تا بتواند به مجله خبری وکیل فرد دیگری وکالت دهد و او را به عنوان وکیل خود منصوب کند. یک وکیل مدافع، مجبور است در راستای حمایت و دفاع از حقوق موکلش، از خودگذشتگی کرده و در برخی جاها حتی ناچار است خود را نادیده بگیرد تا در این بین هیچ حقی ضایع نشود. این فرد در زمان دفاع، نمی تواند نظرات قضائی خود را بیان کند و می بایست طبق مقرراتی که در قانون تعیین شده، کار خود را انجام دهد.
نکات مهم در انتخاب وکیل
طبق اصل 35 قانون اساسی کشورمان، در یک پرونده دعاوی، هر دو طرف می توانند برای داشتن یک وکیل خبره اقدام کنند. چنانچه درگیر یک پرونده دعاوی شده اید، به وکلایی مراجعه کنید که در حوزه مورد نظر تجربه و مهارت بالایی داشته باشند. هر فرد و یا افراد حقوق می توانند که به طور آزادانه از میان وکلای دادگستری، وکیل دادگستری خود را انتخاب نمایند و رابطه بین وکیل و موکل با تنظیم و امضای وکالتنامه و مشخص کردن حق الزحمه وکیل شروع می گردد. وکیل، نماینده یا جانشین کسی است که از طرف شخص دیگری – حقوقی یا حقیقی – به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور می‌شود.
- مطابق قانون، افراد تحصیل کرده در رشته های حقوق پس از قبولی در آزمون های ورودی کانون وکلای دادگستری، باید مدتی را در کنار وکیل حقوقی حرفه ای و با تجربه به عنوان کارآموز سپری کنند.
- بسته به میزان حق‌الوکاله، مبلغی از آن به عنوان پیش پرداخت به وکیل داده می‌شود و باقی مبلغ با توافق طرفین و طی مدت‌های تعیین شده و اقساطی پرداخت می‌شود.
- یکی از مهم ترین موضوعات و نکات مهم در انتخاب وکیل آن است که شخصی که قرار است به وکالت از ما پرونده ای را به عهده بگیرد ، تخصص و دانش کافی در این حوزه را داشته باشد ؛ به این دلیل که امر وکالت یک مسئله کاملا تخصصی و حرفه ای است .
بعد از گذراندن تحصیلات خود در دانشگاه و اخذ مدرک تحصیلی خود باید در آزمونی به نام وکیل قوه قضاییه که از طرف قوه مربوطه برگزار می شود، شرکت کند و پس از آن نیز خود را برای دوره کارآموزی آماده کند. در دوره کارآموزی ابتدا وکیل به دفتر یک وکیل با سابقه می رود و با پروسه کار آشنا می شود و پرونده های حقوقی متفاوت را می سنجد. سپس بعد از مدتی برای آن وکیل پروانه وکالت صادر خواهد شد و پس از این مرحله وکیل می تواند برای احقاق حق موکلای خود تلاش کند و به عنوان یک وکیل پایه یک به فعالیت های خود ادامه دهد. طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود. وکیل دادگستری تحصیلات خود را در رشته های حقوق، مبانی و فقه در مقطع کارشناسی یا بالاتر گذرانده است وی باید در آزمون وکلای دادگستری پذیرفته شود تا به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار شود. وکیل پایه یک دادگستری، نوعی از نماینده حقوقی است که به موجب اخذ پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری، صلاحیت حضور در مراجع قضایی و دفاع از موکل خود بر اساس موازین قانونی را دارد.
مطابق ماده ۳۱ قانون آیین دادرسی مدنی هر یک از اصحاب دعوا می تواند تا دو وکیل داشته باشد. اما وکالت در پاسخ به اعتراض به رای نیاز به تصریح در وکالتنامه ندارد برای مثال وکالت در تجدیدنظرخواهی نیاز به تصریح در وکالتنامه دارد اما وکالت در پاسخ به تجدید نظر خواهی نیاز به تصریح در وکالتنامه ندارد به صرف اینکه وکیلی از جانب تجدیدنظرخوانده دارای وکالت باشد می‌تواند در مرحله تجدیدنظر اعلام وکالت کند و اقدام به دفاع نماید. در صورت اخیر، درمورد وکالتنامه های تنظیمی در ایران، وکیل می تواند ذیل وکالتنامه تایید کند که وکالتنامه را موکل شخصا در حضور او امضا یا مهر کرده یا انگشت زده است.
نکته۴ـ برای این که به وکیلی وکالت قضایی بدهید لازم است برگه های مخصوصی را که برای این موضوع توسط نهادهای قانونی تهیه شده امضا کنید و بدین وسیله شما در حدود مصرح در متن وکالتنامه به وی وکالت می دهید تا مسأله مورد درخواست شما را در مراجع قضایی یا اداری پیگیری نماید. معمولاً بین وکیل و موکلش علاوه بر وکالتنامه، قرارداد وکالت که در مورد چگونگی دریافت حق الوکاله و مسؤولیت های طرفین است نیز تنظیم می شود که یک نسخه از آن نیز باید به موکل تسلیم شود. 1- وكيل كسي است كه به جاي موكل (كسي كه وكيل را انتخاب مي كند و به او وكالت مي دهد) كارهايي را كه خود موكل اهلیت انجام آنها را دارد را بر عهده می گیرد. اگر وكالت با سند عادي (غيررسمي) و يا سند رسمي (تنظیم شده در دفتر اسناد رسمي) داده شود، براي انجام امور اداري يا انجام معاملات قابل استفاده است.